İstanbul’da asırlardır bir denizcilik merkezi olarak kullanılan Haliç, Bizans Dönemi’nde ilk kolonileşmenin başladığı yerlerden biri. Adını Tarihi Yarımada ve Beyoğlu platolarını birbirinden ayıran deniz girintisinden alan semt, Yunan efsanelerinde ‘Altın Boynuz’ adıyla anılıyor.
Latinler’den Cenevizliler’e, Vikingler’den Venedikliler’e kadar pek çok ulus tarafından yağmalanmış semtte bu dönemlerden kalma çok sayıda eser bulunuyor. 3000 yıl öncesine uzanan tarihi, farklı milletlerden insanların bir arada yaşadığı hoşgörülü yapısı ve eşsiz İstanbul manzarasıyla Haliç, turistlerin en uğrak noktalarından biri.
Haliç Gezilecek Yerler
1. Miniatürk
Dünyanın en geniş alana kurulmuş minyatür parkı olan Minyatür Türkiye Park halk arasında ‘Miniatürk‘ olarak biliniyor. Türkiye’de bulunan ve Antik Çağ’dan Roma’ya, Bizans’tan Osmanlı’ya kadar pek çok eserin maketlerinin sergilendiği park, Haliç’in tam kıyısında yer alıyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş. tarafından 2003 yılında hizmete açılan parkta kervansaray, külliye, köprü, iskele, anıt, cami, kilise, sinagog gibi farklı yapıların minyatürleri görülebiliyor.
2. Bahariye Mevlevihanesi
Osmanlı Sadrazamı Ohrili Hüseyin Paşa tarafından 1613 yılında yaptırılan Bahariye Mevlevihanesi, İstanbul’un Eyüp ilçesinde konumlanıyor. Önceleri Beşiktaş’ta bulunduğu için Beşiktaş Mevlevihanesi olarak bilinen bu yapı, 1873 yılında Eyüp’ün Bahariye semtine taşınmış. 1925 yılında tekke ve zaviyelerin kapatılmasının ardından mevlevihanenin faaliyetlerine de son verilmiş.
Yıllar boyunca bir depo olarak kullanılan Mevlevihane, İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından 2010 yılında restore edildi. Günümüzde İnsan ve Medeniyet Hareketi Derneğine tahsis edilmiş durumda olan Mevlevihane zaman zaman çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapıyor.
3. Pierre Loti Tepesi ve Kahvesi
İstanbul’un eşsiz manzarasının seyredilebildiği en güzel yerlerden biri olan Pierre Loti Tepesi, adını ünlü Fransız yazar Pierre Loti’den alıyor. 1876 yılında İstanbul’a gelerek buraya yerleşen Pierre Loti’nin, sık sık bu tepedeki kıraathaneye gelerek roman yazdığı söyleniyor. 19. yüzyılda İstanbul’a gelen pek çok yabancının ve seyyahın da uğrak yeri olan Pierre Loti’de tepeyle aynı adı taşıyan tarihi bir çay bahçesi de bulunuyor.
4. Eyüp Sultan Camii ve Türbesi
İstanbul’daki en önemli ve en kutsal camilerden biri olarak bilinen Eyüp Sultan Camii, Eyüp’ün Haliç’e yakın bir mahallesinde yer alıyor. Hz. Muhammed’in dostu olan ve Arap kuşatması sırasında İstanbul’da öldürülen Ebu Ayyub el-Ansari’nin türbesi üzerine kurulu olan cami, Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde yaptırılmış. Osmanlılar tarafından İstanbul’da yapılan ilk camilerden biri olan camii özellikle Müslümanlar tarafından Ebu Ayyub el-Ansari’nin türbesinin bulunması sebebiyle oldukça kutsal sayılıyor. En yoğun günlerini dini bayramlar ve kandillerde yaşayan cami, her yıl yerli yabancı pek çok kişi tarafından ziyaret ediliyor.
5. Zal Mahmutpaşa Külliyesi
Kanuni Sultan Süleyman’ın veziri Zal Mahmut tarafından Mimar Sinan’a yaptırılan Zal Mahmutpaşa Külliyesi, Eyüp’ün Defterdar Caddesi ile Zal Paşa Caddesi arasında konumlanıyor. Bir cami, bir medrese ve bir çeşmeden oluşan külliyede Zal Mahmut Paşa’nın türbesi de bulunuyor. Daha önceleri çok sayıda restorasyon geçiren külliye 2015 yılından beri ibadete açık.
6. Rahmi Koç Müzesi
Türkiye’deki sanayi, ulaşım, endüstri ve iletişim tarihine adanmış ilk önemli müze olan Rahmi Koç Müzesi, Haliç’in Hasköy kıyısında bulunuyor. 1994 yılında işadamı Rahmi Koç’un desteği ile açılmış olan müzede sanayi ve ulaşım başta olmak üzere binlerce önemli objeden oluşan koleksiyonlar sergileniyor. Sık sık organizasyonlara ve özel sergilere ev sahipliği yapan müzede geleneksel dükkanlar, Leonardo da Vinci’nin çizimlerinden oluşan makine örnekleri, uçaklar, lokomotifler, klasik otomobiller gibi birbirinden farklı koleksiyonlar görülebiliyor.
7. Panagia Vlaherna Meryem Ana Kilisesi
Adını içinde bulunan ve Ortodoks Hristiyanlarca kutsal sayılan kaynak suyu anlamına gelen ayazmadan alan Panagia Vlaherna Meryem Ana Kilisesi Fatih’in Ayvansaray semtinde bulunuyor. İlk olarak İmparator Markianus tarafından 450 yılında yapımına başlanan kilisenin inşası 474 yılında tamamlanmış. İçinde Hz. Meryem’in elbisesi olduğu düşünülen bir ‘Moforion’ ile Hristiyanlığa ait değerli eşyalar bulunan kilise, Pazar ayinini Cuma günü yapan tek Hristiyan Kilisesi. 1860 yılında en baştan yapılıp, ibadete açılan kilise günümüzde hala hizmet veriyor.
8. Bulgar Sveti Stefan Bulgar Kilisesi
Bulgar Sveti Stefan Kilisesi, Fatih’in Fener semtinde yer alıyor. Bulgarların Osmanlı İmparatorluğu’nda ilk defa ayrı bir cemaat olarak tanındığının da simgesi olan bu kilise ilk olarak ahşaptan yapılmış. 1898 yılında yanan kilisenin yerine bugün hala ayakta olan dökme demirden yeni bir kilise inşa edilmiş. “Demir Kilise” olarak bilinen kilise yapıldığı zamanda tam 4 milyon gümüş levaya mal olmuş. Dünyadaki tek demir kilise olarak varlığını sürdüren kilise Haliç’in dikkat çekici yapılarından biri.
9. Fener Rum Patrikhanesi
Ortodoks Hristiyanlığı temsil eden ve Doğu Ortodoks Kilisesi’ni oluşturan 14 bağımsız kiliseden biri Fener Rum Patrikhanesi. Fatih’in Fener semtinde bulunan patrikhane, Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’da bulunması ve bugünkü Ortodoks kiliselerinin çoğunun merkezi olması nedeniyle Ortodokslar arasında özel bir yere sahip. Daha önceki yıllarda Havariyun Kilisesi, Pammakaristos Manastırı, Vlah Sarayı Kilisesi, Ayios Dimitrios Kilisesi’nde yürütülen patriklik faaliyetleri 1602 yılından beri Fener’de bulunan Ayios Yeoryios Manastırı’nda yürütülüyor. Patrikhane günümüzde tüm Ortodoksların ruhani lideri kabul edilen I. Bartholomeos tarafından yönetiliyor.
10. Gül Camii
Bizans Dönemi’nden ‘Ayia Theodosia’ adlı bir kilise olan Gül Camii İstanbul‘un Ayakapı semtinde yer alıyor. 1499 yılında camiye çevrilen kilisenin 10 ya da 11.yüzyıllarda yapıldığı tahmin ediliyor. Yunan haçı şeklinde tasarlanmış olan bu eski yapı günümüzde ibadete açık halde bulunuyor.
İstanbul’un eski semtlerinden biri olan Haliç 3000 yıllık tarihi, değişmeyen hoşgörüsü, eşsiz yapıları ve benzersiz manzarasıyla, mutlaka görülmesi gereken semtlerden.
