Güney İspanya’nın Endülüs Bölgesi’nde yer alan Cordoba, muteşem mimarisi, görkemli tarihi, labirante benzeyen sokakları ve bembeyaz duvarlarıyla tam anlamıyla bir harikalar diyarı. 10. ve 11. yüzyıllarda dünyanın en kalabalık merkezlerinden olan şehir, başta Arap, İslam ve Hristiyanlık olmak üzere pek çok kültürün izini taşıyor.
Avrupa’nın ve tarih boyunca yerleşmiş olan çeşitli kültürlerin bir karışımı olan Cordoba, Seneca, İbn Rüşd ve Musa ibn Meymun gibi çok önemli tarihi isimlerin doğumunu gören, zengin entelektüel birikime sahip. 1984’ten bu yana UNESCO İnsanlık Mirasları listesinde yer alan Córdoba’nın tarihi merkezi, Orta Çağ’da İslam dünyasındaki önemli yerini yansıtan, Mezquita çevresinde düzenlenmiş güzel sokaklar, zarif meydanlar ve badanalı avlulardan oluşuyor.
Çiçek bahçeleri, hareketli meydanları, muhteşem avlu ve çeşmelerinin yanı sıra Cordoba, lezzetli yemekleri, Flamenko performansları ve gözü pek matadorlarıyla İspanya’nın en çekici kentlerinden. Kentteki Plaza de las Tendillas Meydanı’nda bulunan saat kulesinin, her saat başını gitar sesiyle duyurması ise turistleri en çok etkileyen özelliklerinden.
Cordoba Gezi Rehberi
Kendi döneminde Yahudi, Hristiyan ve Müslümanların barış içinde yaşadığı şehir, çok sayıda filozof, sanatçı ve bilim adamının desteğiyle Avrupa’nın en önemli kültür merkezlerinden biri haline geldi.
1984’te UNESCO Listesi’ne giren Cordoba, dünyanın 3. büyük camiden çevrilen kilisesi Mezquita, Alcazar Sarayı, Rönesans’dan kalma Palacio de Viana, Musevi Mahallesi, Medina Azahara Harabeleri ve antik Roma şehir surları gibi iyi korunmuş çok sayıda esere ev sahipliği yapıyor. Ayrıca, Patios Müzesi, Medina Califal Hamamı, Torre de la Calahorra Museum ile Museo Arqueologico görülecek diğer yerler arasında bulunuyor.
Guadalquivir Nehri’nin verimli arazilerindeki konumuyla, ilk yerleşimin Tunç Çağı’na dek uzandığı şehir, Fenikelilerin ve Yunanlıların yarımadaya gelmeleriyle, önemli bir madencilik ve ticaret merkezi oldu. Sanatın gelişmesi ve ticari ürünlerin yaygınlaşmasıyla dönemin ana şehirlerinden bir haline gelen Cordoba’da bu dönemlerin izlerini çeşitli yapılarda ve kültüründe görmek mümkün.
Arap oryantalizminden Avrupai modernizme uzanan Cordoba, aynı zamanda, yıl boyunca düzenlenen sayısız kültürel etkinliğe de ev sahipliği yapıyor. Şehrin kuzeyinde, kent sınırında yükselen Sierra Morena silsilesi sayesinde şehirde, korunaklı bir Akdeniz iklimi hâkim. Böylelikle yaz aylarında sıcaklık yüksek olsa da nem görülmediğinden bunaltıcı bir hava hissedilmiyor.
Cordoba Gezilecek Yerler
Córdoba Avrupa’nın ikinci büyük eski kent merkezine sahip olan dünyadaki en büyük kentsel alana sahip. Mezquita’yı çevreleyen Eski Kent Bölgesi, kenti keşfin ilk adresi. UNESCO’nun koruması altında bulunan bölge, güneyde Guadalquivir Nehri, kuzeyde Plaza de las Tendillas’ı ve batıda ağaçlarla kaplı Paseo de la Victoria’yı çevreleyen, Orta Çağ tarzı sokaklarıyla oldukça etkileyici bir bölge.
Eski Kent Bölgesi’nin hemen kuzeyinde yer alan, Plaza de las Tendillas’ın çevresinden Avenida de America’ya kadar olan alan, şehrin daha modern kesimi. Codoba’yı ana hatlarıyla Mezquita, Eski Şehir ve Eski Şehir’in dışı olarak üç bölgeye ayırarak gezebilirsiniz.
1. Cordoba Camii
Uzun süre Endülüs Emevilerinin egemenliğinde kalan Córdoba’da yer alan en önemli mimari eser, İspanyollar tarafından Mezquita olarak adlandırılan Cordoba Camii (Kurtuba Camii).
Katolik İspanyolların şehri yeniden ele geçirmesinden sonra kiliseye çevrilen ve günümüzde hala katedral olarak kullanılmakta olan yapı, yapılan bir miktar tahribata karşın halen pek çok özelliğini koruyor. Dünyanın en büyük ve en eski camilerinden olan yapı, Guadalquivir Irmağı’nın hemen yanında yer alıyor. Dünyadaki en fazla sütuna sahip olan cami, 1236 yılından beri katedral olarak kullanılıyor.
2. Alcazar Sarayı
Guadalquivir Nehri yakınlarında bulunan Alcazar Sarayı (Alcazar de los Reyes Cristianos), 8. yüzyılda Mağribi halifeliği için yapılan Cordoba’nın simge yapılarından biri. 160 yıl boyunca hüküm süren İspanyol hanedanını ikametgahı ve hapishane olarak kullanılan saray, Cordoba’nın Alcazarı olarak da biliniyor.
Isabella ve Ferdinand’ın görev yaptığı yerlerden biri olan kale, banyoları, bahçesi ve kütüphanesiyle oldukça dikkat çekici.
3. Medina Azahara Harabeleri
Medina Azahara Harabeleri veya Medinetü’z-Zehra Sarayı (Medina Azahara/Madinat al-Zahra), Cordoba merkezinden yaklaşık 5 km uzaklıkta, kazı çalışmalarını halen devam ettiği bir yeraltı şehri. Endülüs döneminde 935’te yapımına III.
Abdurrahman tarafından başlanan ancak, II. Hakem döneminde tamamlanan saray, devasa büyüklüğü nedeniyle ‘şehir-saray’ olarak nitelendiriliyor. Kulelerle takviye edilmiş surlarla çevrili saraydın ion ve korinth başlıkları, Roma geleneğinin örnek alındığının göstergesi.
4. Roma Köprüsü
Guadalquivir Nehri boyunca uzanan Roma Köprüsü (Puente Romano), müthiş bir manzara vadediyor. Cordoba’nın tarihi merkezinde bulunan köprü, Romalılar tarafından inşa edildiği MS 1. Yüzyıldan bu yana, yüzyıllar boyunca defalarca yeniden yapılmış.
Mağribi ve İslam mimarisine sahip yapının taş yüzeyi, akşam güneşiyle yumuşak bir kırmızı renge bürünüyor. Köprüde ayrıca 16. yüzyıldan kalma bir San Rafael Heykeli de bulunuyor.
5. Viana Sarayı
Dönemin ünlü ailelerinden Vianalara ait saray, 17. Yüzyıl tarihli Viana Sarayı (Palacio de Viana) oldukça sade görünse de, her biri farklı şekilde dekore edilmiş 12 büyük avludan oluştuğu için Museo de los Patios olarak da biliniyor.
Günümüzde Araba Müzesi olarak hizmet veren yapıda, deri duvar askılarından Flaman halılarına, 7.000 kitaplık kütüphaneden, çini kaplı zemine sahip bir sanat galerisine dek dönemi yansıtan pek çok eser yer alıyor.
6. Yahudi Mahallesi
Cordoba’nın en ünlü ve turistik bölgesi olan Yahudi Mahallesi (Juderia de Cordoba/Jewish Quarter), 1984’ten bu yana UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nde bulunuyor.
Roma döneminden beri Cordoba’da yaşayan Yahudilerin yerleştiği ve Cordoba’nın rengarenk geçmişine tanıklık edebileceğiniz mahallede sinagog ve yerel pazarlar da bulunuyor.
7. Cordoba Sinagogu
Cordoba Sinagogu (Cordoba Synagogue), 14. yüzyılda inşa edilen bir yapı. Yahudilerin 1492’de İspanya’yı terk edilmeleri üzerine hastaneye dönüştürülen sinagog, İspanya’da kalan sadece üç orijinal sinagogdan biri.
1588’de bir Katolik şapeline dönüştürülen günümüzde ise müze olarak hizmet veren yapı, İbranice yazılar, bitki motifleri, geometrik desenler ve enfes dekoratif süslemeleriyle Cordoba’da mutlaka görülmesi gereken yerlerin başında geliyor.
8. Calleja de las Flores
Cordoba’nın en popüler ve turistik sokaklarından biri olan Calleja de las Flores, kentin Yahudi Mahallesi boyunca uzanıyor. Ara sokakta gezinirken, renkli evler, çiçeklerle süslü pencere ve balkonlar, ziyaretçilerini selamlıyorlar.
Kordoba Katedral Kulesinin görkemli manzarasını gören ve küçük bir meydanda biten Calleja de las Flores, fotoğraf severlerin gözdesi.
9. Calahorra Müzesi ve Boğa Güreşi Müzesi
Caminin hemen yakınlarında bulunan Roma Köprüsü’nün bitiminde yer alan Calahorra Müzesi (Torre De La Calahorra), 14. Yüzyıl tarihli bir yapı. Cordoba Tarih Müzesi’ni de içerisinde barındıran Calahora’da, Musevi düşünür El Meymun ile İbn-i Rüşt ile İbn-i Arabi’nin eserleri sergileniyor.
16. yüzyıl tarihli bir yapıda yer alan Boğa Güreşi Müzesi (Museo Municipal Taurino), boğa güreşlerini yansıtan bilgi, belge ve objeler yer alıyor.
10. Cordoba Botanik Bahçeleri
İspanya’nın çeşitli bölgeleri, Kanarya ve Balear Adalarından toplanmış çok sayıda bitki çeşitleriyle görkemli ve çok güzel bir ortama sahip Cordoba Botanik Bahçeleri (Cordoba Botanical Gardens), Avenida de Linneo’da yer alıyor.
Aynı zamanda korunmuş fosiller ile bitkilerin oluşumlarının sergilendiği Palaeobotany Müzesi’ne de ev sahipliği yapan bahçelerde, bitkilerin geleneksel kullanımının sergilendiği Ethnobotany Müzesi de yer alıyor.
Cordoba yeme ve içme
Geniş menüsüyle de gelenleri cezbeden kentte, özellikle yaz günlerinde en güzel yemek tercihi Gazpacho ve Salmorejo olarak biliniyor. Ayrıca şehrin en önemli yiyeceği olan jambon (jamon) da her zaman tüketilebiliyor.
Fritura de pescada (kızarmış balık ve deniz ürünleri, üzerinde limon gezdirilmiş), Salpacion de mariscos (farklı deniz ürünlerinden yapılmış, soğan, balsamik sirke ve kırmızı biberle şenlendirilmiş soğuk salata), almendras fritas (kızarmış tuzlu badem), banderillas (küçük şişlere geçmiş deniz ürünleri, soğan, zeytin, sebze çubukları; bir seferde yenmeli), albondigas (domantos soslu bir köfte) gibi çok sayıda farklı lezzet de deneyenleri hayal kırıklığına uğratmıyor.
Cordoba alışveriş
Cordoba’ya özgü yerel ürünlerin başında gümüş işleme, seramik, İspanyol gitarı, Cordoba şapkası gibi eşyalar geliyor. Yahudi Mahallesi ve Cordoba Camii ve civarı, alışveriş için ideal. Gıdadan tekstile dek pek çok ürünün satıldığı bir sokak pazarı olan El Arenal, şehrin bir diğer popüler alışveriş noktası.
Cordoba’ya nasıl gidilir
Cordoba’ya Türkiye’den direkt uçuş bulunmuyor. Türk vatandaşlarının Schengen vizesi alarak girmek zorunda olduğu Cordoba’ya, Sao Paulo üzerinden aktarma ile ulaşım mümkün. Cordoba’da havalimanı bulunmasa da, Sevilla veya Madrid’e ulaşıp buradan trenle veya otobüsle kente geçebilirsiniz.
İspanya’nın Endülüs bölgesinin en popüler şehirlerinden Cordoba, göz alıcı tarihi, farklı kültürlere ait yapıları ve rengarenk bahçeleriyle oldukça dikkat çekici bir şehir. Keşfedin!
Yahudi mahallesinin fotoğrafına aşık oldum. Ne kadar canlı bir yer. Ayrıca mimarisi de muhteşem görünüyor.